Yüzen Tehlike: Tonlarca Asbest Taşıyan Savaş Gemisi Türkiye’ye Geliyor!

2021 yılında Brezilya donanmasına ait NAe Sao Paulo adlı savaş gemisinin sökülmesi ihalesini Türkiye kazandı. İhalenin ardından gemi 2022 yılında İzmir'in batısındaki bir tersane olan Aliağa'ya geldi. Ancak bazı çevre kurumları, İzmir belediye başkanı ile birlikte sağlık ve çevresel tehlikelerin altını çizerek geminin sökülmesine karşı çıktılar. Sosyal medyadaki iddialar ise geminin 900 ton asbest yüklü olduğu yönünde.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, pazartesi günü yaptığı yazılı açıklamada gemiye 900 değil sadece 9.6 ton asbest yüklendiğini ve Türkiye'de gemi sökümünden kaynaklanan asbest atıklarının düzenlemelere tabi olduğunu bildirdi. Yeterli şekilde paketlendiğini, etiketlendiğini ve hava ile herhangi bir temas kurmadığını da sözlerine ekledi. Asbest atıkları, bakanlık ruhsatlı tesislerde atılmadan önce geçici olarak depolanıyor.

Asbest Nedir?

Asbest ısıya, elektriğe ve korozyona dayanıklı esnek liflerden oluşan doğal bir mineraldir. Bu nitelikler minerali faydalı kılar. Ancak asbest son derece zehirlidir. İnşaatta etkili bir yalıtkan olarak yaygın bir biçimde kullanılır ve bunları daha güçlü hale getirmek için kumaş, kağıt, çimento, plastik ve diğer malzemelere eklenir. Ancak asbest tozu solunduğunda veya yutulduğunda, lifler vücutta kalıcı olarak sıkışabilir. On yıllar boyunca sıkışmış asbest lifleri iltihaplanmaya, yara izlerine ve nihayetinde genetik hasara neden olabilir.

Asbest maruziyeti kansere ve diğer sağlık problemlerine yol açar. Mezotelyoma adı verilen nadir ve agresif bir kansere neredeyse sadece asbeste maruz kalma sebep olur. Asbest ayrıca “asbest” adı verilen ilerleyici bir akciğer hastalığını tetikler. Mineralin kanserojen özellikleri asbesti tehlikeli yapan başlıca unsurdur.

Sosyal medya, asbestin zararlı yanlarının farkında olup geminin Türkiye’de sökülmesini istemeyenlerin paylaşımlarıyla çalkalanırken Murat Kurum, 2013 yılında da benzer bir duruma işaret ederek, asbest yüklü başka bir geminin, herhangi bir güçlük ve sorun yaşamadan bertaraf edilen atıklarla birlikte boşaltıldığını belirtti. Murat Kurum ayrıca, geminin Türk karasularına ulaştıktan sonra uluslararası otoriteye sahip uzmanlar tarafından bir kez daha denetleneceğini söyledi. Risk bulunursa, gemi geri gönderilecek.

Kaynaklar ve İleri Okuma

1- https://www.marineinsight.com/shipping-news/turkey-assures-nae-sao-paulo-vessel-loaded-with-asbestos-poses-no-environmental-risks/

2- https://www.asbestos.com/asbestos/