İnsanlarda Yaratıcılık Ne Kadar Zaman Önce Gelişti?

Yaratıcılık benzersiz bir insan özelliğidir. Birçok hayvan alet kullanma becerisini geliştirmiştir, ancak bu genellikle onların bu kullanımı tesadüfen keşfetmelerinin ve daha sonra bilgiyi grubun diğer üyelerine aktarmalarının sonucudur. Yaşayan en yakın hayvan akrabalarımız bile (şempanzeler ve orangutanlar gibi) vahşi doğada riskten kaçar ve riskli görüldükleri için yeni keşiflerden kaçınırlar. İnsan beyni ise enerji tasarrufu amacıyla, genellikle daha önce tecrübe edilen ve bilinen en kolay yolu tercih eder. Öyleyse beynin çalışma prensibine ters düşüyor gibi görülen yaratıcılık, insanlarda ne kadar zaman önce gelişmiştir?

İnsan soyumuzun yaklaşık 6 milyon yıl önce büyük maymun kuzenlerimizden ayrıldığı tahmin ediliyor. Bununla birlikte, birkaç milyon yıl boyunca beyinlerimiz; daha büyük ve daha karmaşık hale gelmek için evrimleşmiş olsa bile, yaratıcı bir özellik geliştirdiğine dair hiçbir arkeolojik kanıt yoktur. Atalarımızın 2,6 milyon yıl öncesine kadar yontma taş aletler kullandıklarına dair örnekler var. Ancak bu, atalarımızın eti kesmek için mevcut keskin taşları kullandığı bir dönemden sonra muhtemelen yavaş bir öğrenme süreciydi. Yalnızca ilkel araçların kullanıldığı bu uzun zaman dilimi, atalarımızın yaratıcı düşünce gerektiren yeni, karmaşık sorunları çözme yeteneğini henüz geliştirmediğini gösteriyor.

Yakın zamana kadar, insanlarda yaratıcılığın bilinen en eski örnekleri üzerindeki bilimsel fikir birliği, yaklaşık 40.000 yıl önce, flütler, deniz kabuklarından yapılmış takılar, mağara sanatı ve heykelcikler gibi nesnelerin mağaralarda yapıldığı zamandan geliyor gibiydi.

Bununla birlikte, Scientific American'da Heather Pringle tarafından özetlenen son birkaç yılda yeni araştırmaya göre bu, inandığımızdan çok daha önce olmuş olabilir.

Atalarımızdaki Yaratıcılık Örnekleri

Bilim insanları, atalarımıza ait; karmaşık akıl yürütme, analiz etme, planlama yeteneği, yeni soyut ve potansiyel olarak riskli fikirleri deneme merakı gerektiren aşağıdaki yaratım örneklerini bulmuşlardır:

• 1 milyon yıl önce: Wonderwerk Mağarası, Güney Afrika - Yanmış kemikler ve bitki materyali ile yangın kontrolü

• 500 bin yıl önce: Güney Afrika'daki Kathu Pan 1 - Taş uçlarının ahşaba tutturulacağı mızrak uçları

• 200 bin yıl önce: Kuzey İtalya - Neandertaller, taş aletlerini ahşap kulplara tutturmak için huş ağacı kabuğu ve katranı karıştırarak yapıştırıcı yaptılar.

• 200 bin yıl önce: Modern insan türümüz Homo Sapiens'in ortaya çıkışı

• 164 bin yıl önce: Güney Afrika'daki Pinnacle Noktası - Daha yontulabilir hale getirmek ve aletleri geliştirmek için yerel silcrete kayasının ısıtılması

• 100 - 75 bin yıl önce: Güney Afrika'daki Blombos Mağarası -

*Kaya üzerine kazınmış desenler

*Kabuk kolyeler

*Kırmızı pigmentin öğütülüp, deniz kulağı kabuğunda (kap) saklanması

• 77.000 yıl önce: Saouth Afrika'daki Sibudu Mağarası -

* Mağara sakinleri yatak olarak Cryptocarya woodii'den belirli bir yaprak kullanmışlardır. Özellikle bu yaprağı seçmelerinin sebebi böcek öldürücü ve sivrisinek kovucu özelliği olmasıdır.

*Hayvan tuzakları

*Birkaç bileşenin karıştırılmasından yapılmış tutkal

• 71 bin yıl önce: Güney Afrika'daki Pinnacle Noktası - Tasarlanmış taş mermi noktaları

• 43 - 35 bin yıl önce: Almanya, İspanya, Avrupa'daki mağaralar - müzik aletleri (flüt), figürinler, mağara sanatı

Kaynaklar ve İleri Okuma

1. https://www.ideatovalue.com/crea/nickskillicorn/2019/04/how-long-ago-did-creativity-evolve-in-humans/