Bazı ağrılar, hastalıklar vardır ki bizi günlük işlerimizden, yaşantımızdan alıkoyar. O durum geçene kadar hiçbir işe odaklanamayız. Diş ağrısı, baş ağrısı bunlardan bazılarıdır. Kulak hastalıkları ve ağrıları da bunların başında gelir. Her birey hayatında bir kez bile olsa kulak çınlaması yaşadı ya da herhangi bir sebeple kulağına su kaçtığında olumsuz etkilendi. Bugün burada az bilinen ve hayatımızı çok ciddi etkileyen, literatürde kendisine daha yeni yeni yer bulmaya çalışan hiperakuzi hastalığı ve çeşitlerinden bahsedeceğiz.
Hiperakuzi Nedir?
Hiperakuzi genel anlamı ile “sese karşı aşırı duyarlılık”tır. Kişinin normal olan gündelik/çevresel seslere karşı rahatsızlık duymasıdır. Kişi herkese göre normal olan seslerden rahatsızlık duyar.
Bireylerde bu sesleri duyduğunda ortamdan kaçma/uzaklaşma görülür, bazı bireylerde fiziksel acı hissetme, bazı bireylerde ise kulakta basınç ve dolgunluk gibi belirtiler gözlemlenebilir. Hiperakuzi ile beraber Tinnitus(kulak çınlaması) da birlikte görülebilir.
Hiperakuzi aniden veya yavaş yavaş gelişebilir Hiperakuzinin alt çeşitleri de vardır. Bazen hepsi birlikte bazense ayrı ayrı görülebilir. Bunlar Mizofoni ve Fonofobidir.
Mizofoni (misophonia):
Mizofoni Latincede Miso: nefret ve phonia : ses kelimelerinin birleşiminden oluşur. Sese karşı nefret duygusu vardır. Yine hiperakuzide olduğu gibi başkaları tarafından yapılan ve diğer kişilere rahatsızlık vermeyen gündelik seslerden rahatsız olmadır. Mizofonide özellikle ritmik ve düşük sesler rahatsız edicidir. Örneğin; nefes alma, esneme, sakız çiğneme, yutkunma, saat tik tak sesi, kapı gıcırdaması.
Kadınlarda, gençlerde, daha fazla eğitimlilerde mizofoni daha fazladır.
Kişiler bu sesi duyduğunda ya da ortamda bulunduğunda ortamı terk etme/izolasyon ya da öfkeli davranışlar sergilerler. Mizofonili kişilerde fizyolojik belirtilerde görülür. Bu kişiler rahatsız olduğu anlarda Kalpte çarpıntı, Nefes darlığı ve terleme gibi belirtiler gösterir.
Mizofonili kişiler yüksek sesle müzik dinleyebilir. Onların ses tepkisi sesin şiddeti ile alakalı değildir.
Fonofobi:
Belirli seslere karşı korku duymadır. Fonofobide hakim olan duygu korkudur. Bireyler sesleri duymaktan korktuğu için izole bir hayat sürmeye kadar ileri boyuta gidebilir.
Hiperakuzi Nedenleri Nelerdir?
Gürültüye maruz kalmak, Kafa Travması, Migren, Lyme Hastalğı, Depresyon, Anksiyete, Fibromiyalji gibi nedenler yapılan çalışmalarda ilişkisi bulunmuştur. Özellikle anksiyete ve depresyonun hiperakuzi ile ilişkisi bulunmuştur. Yapılan çalışmalarda psikolojik bir hastalık olarak da ele alınması gerektiği belirtilmiştir.
Bu durum çocuklarda ise küçük yaşlarda, televizyon seyrederken kapı ya da telefon çalarken oyun oynarken kulak kapatma davranışı gözlemlenirse daha yakından takip edilerek erken yaşta tedavi sağlanmalıdır.
Tedavi:
Bu hastaların tedavisinde öncelikle tanı çok önemlidir. Odyolog yada bir KBB uzmanı testleri yapar.
Hastalara psikolojik tedavi uygulanır. Seslere verdiği tepkilere göre terapi verilir. Bu terapiler psikyatrik ilaç tedavisi ile de desteklenir.
Bilişsel Davranışcı Tedavi uygulanabilir.
Duyarsızlaştırma (ses terapisi): Kulaklara ya da odaya yerleştirilen özel ses jeneratörleri ile terapi yapılmaktadır. Birkaç ay süren terapide işitme üzerinde oluşan hassasiyet kaldırılmaya çalışılır. Hastalarda yaşam tarzı değişikliklerde tedavi kapsamında yer alır.
Kaynakça:
http://www.turkpsikiyatri.com/DigerDosyalar/21_KES_web.pdf
Comments