HUZURSUZ BACAK SENDROMU

Günümüzde Nörolojik (Sinir sistemi) olarak bilinen birçok hastalık vardır. Bu hastalıkların bazılarının isimlerini halk arasında duymaktayız, bazılarını ise nadir rastlandığı için bilmemekteyiz. Halk arasında çokça duyduğumuz Huzursuz Bacak Sendromu (HBS); genellikle ileri yaşlarda görülmekle birlikte tüm yaşlarda da görülebilmektedir. Kadınlarda ve erkeklerde görülebilir fakat kadınlarda erkeklere göre görülme sıklığı daha fazladır. Bu rahatsızlığa sahip bireyler özellikle istirahat zamanında, geceleri şiddetlenme ve uykudan uyandırma gibi durumlarla karşı karşıya kalırlar. Bu nedenle kronik uyku bozukluğu Emosyonel strese yol açmaktadır. Semptomları ise; bacaklarda bazen de kol bölgesinde uyuşma, yanma, iğnelenme, karıncalanma, ağrı ve şiddetli yakınma isteği gibi durumlar kendini göstermektedir. Huzursuz bacak sendromunun, farklı toplumdaki çalışmalar sonucu görülme sıklığı %1-15 arasında değişmekte olup ülkemizde bu oran ortalama %3-5 arasında olduğunu söyleyebilmekteyiz.

· Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Oluşur ?

Huzursuz bacak sendromu gelişiminde Dopaminerjik aktivite bozukluğu olduğu kanıtlanmıştır. PET ve SPECT çalışmalarında beyinde bazal ganglionlarda pre ve post sinaptik dopamin reseptör anormalliği olduğu gösterilmiştir.

· Huzursuz bacak sendromunun iki çeşidi bulunmaktadır.

-Primer (idyopatik) Huzursuz Bacak Sendromu:

Sekonder forma yol açmadığı bilinen formdur. Laboratuvar, nörolojik, nörofizyolojik, nöroradyolojik testler normal olmalıdır. Primer form tüm Huzursuz bacak sendromu olgularının %70-80’ ini oluşturmaktadır. Bu hastalarda herediter geçiş dikkat çekicidir. Bu olguların 1. Derece akrabalarında yaklaşık %50-70 oranında hastalık görülmekte ve kadınların daha çok etkilendiği bildirilmiştir. Sekonder forma göre daha yavaş seyir izlenmektedir.

-Sekonder Huzursuz Bacak Sendromu :

Çeşitli klinik durumların bu hastalığa yol açtığı bilinmektedir. Klinik durumların en sık görünenleri; demir eksikliği, diyabet, genetik yatkınlık, gebelik, Parkinson hastalığı ve romatizmal rahatsızlıklar. Demir metabolizması bozukluğu huzursuz bacak sendromu gelişiminde önemli etkidir, tedavi altına alındığında rahatsızlık da kontrol altına alınabilir. Huzursuz bacak sendromu birçok romatizmal hastalıkla birlikte görülse de, en iyi bilineni romatoid artrittir.

· Huzursuz Bacak Sendromunun Teşhisi Nasıl Konulur ?

Bu hastalığa teşhis konulması için özel bir test bulunmaması ile birlikte doktorlarımız bazı belirli testler istemektedir. Öncelikle bireyin hastalık öyküsünü ve ailesinde görülen hastalıklar öğrenilir, fiziksel ve nörolojik muayeneler yapılır sonrasın da ise elektrofizyolojik testler, kan tahlilleri ve Polisomnografik (Tüm gece uyku çalışması) testlerinden yararlanılabilir. Bu testlerin sonucunda Huzursuz Bacak Sendromu teşhisi konulur ve tedavi sürecine geçilir.

· Huzursuz Bacak Sendromunun Tedavi Yöntemleri ?

İki çeşit tedavi yöntemi vardır.

-Fizik Tedavi Yöntemi

Düşük düzeyde Huzursuz Bacak Sendromu olan kişilerde öncelikli olarak bazı rahatlatıcı hareketler ve önlemler vardır. Uyumadan önce hafif dereceli fiziksel aktivite, sıcak banyo işe yarayabilir, tabi bu bazı kişilerde soğuk uygulama olarak değişebiliyor. Hastaların, semptomları şiddetlendirdiği bilinen kafein, nikotin, alkol, antihistaminik, antidopaminerjik, antidepresanlardan kaçınmalılardır. Uzun süre sabit şekilde kalınması gerekilen durumlarda örneğin; uçak yolculuğu veya sinema da film izlemek gibi aktiviteler sabah saatlerinde, ev işi veya egzersiz gibi şikayetleri azaltan aktiviteler ise geç saatlerde yapılabilir. Medikal ozon tedavilerinin de rahatsızlığı kontrol altına almada olumlu sonuçları olduğu bilinmektedir.

-İlaç Tedavi Yöntemi

Orta-ileri düzeyde şikayetleri olan hastalarda çoğunlukla medikal tedaviye ihtiyaç duyulur. Tedavinin ana amaçlarından biri arzulanan zamanlarda yeterli uyku sağlamaktır. Huzursuz bacak sendromunda ilk olarak kullanılan dopaminerjik ilaç Levodopadır. Verilebilecek en düşük doz ile hasta ilaca başlatılır, ihtiyaca göre yavaş yavaş doz arttırılabilmektedir. 4 hafta kadar bir sürede anlamlı bir düzelme beklenmektedir. Bu ilacın en sık yan etkileri; bulantı, kusma, dispepsi yan etkileridir. Parkinson hastalığında kullanılan dozların ancak %10-20’si kullanıldığı için, diskinezi gibi ciddi yan etkiler beklenmez. Gabapentin, randomize kontrollü çalışmalarla bu hastalıkta etkinliği sağlanmış bir moleküldür.

Sonuç olarak, Huzursuz Bacak Sendromu ülkemizde hayli yaygın durumda olduğu bilinmekle birlikte maalesef ki bu hastalığa özel bir test hala bulunamamaktadır. Bu yüzden ilk olarak fizik tedavi önerilmektedir. Burada sıcak veya soğuk kompleks uygulanmaktadır, bu hastalara hangisinin daha iyi geldiğine göre değişiklik gösterilmektedir. Fizik tedavinin iyi gelmediği taktirde doktor kontrolünde genelde Parkinson hastalığında kullanılan ilaç verilmektedir, hastalığın durumuna göre ilacın dozu arttırılır. Son aşama olarak huzursuzluklar devam ettiği taktirde Nörolojik bir hastalıkta olması nedeniyle yeşil reçete adı altında adlandırılan bazı ilaçlar kullanılmaktadır.

https://www.ahmetakgul.com.tr/index.php/uzmanliklar/varis/1354-huzursuz-bacak-sendromu

https://www.anadolusaglik.org/blog/huzursuz-bacak-sendromu

https://www.medicalpark.com.tr/huzursuz-bacak-sendromu/hg-1877

https://www.romatem.com/huzursuz-bacak-sendromu/