Radyasyon enerji dalgaları halinde veya yüksek hızlı partiküller ile hareket eden bir enerjidir. Doğal yollarla ya da insan eliyle oluşabilir. Radyasyon her zaman etrafımızdadır. Genellikle minerallerden oluşurlar. Bu radyoaktif mineraller yeryüzünde, toprakta, suda ve hatta vücudumuzda bulunur. Ayrıca radyasyon uzaydan ve güneşten dünyaya gelmektedir. Diğer radyasyon kaynakları ise insan yapımı X-ray, kanser tedavisi için radyasyon tedavisi ve elektrik hatlarında oluşur. 2 farklı türü bulunmaktadır.
• İyonize radyasyona örnek olarak; ultraviyole radyasyon, X-ray ve gama dalgaları örnek olarak verilebilir.
• İyonlaştırıcı olmayan radyasyona ise; radyo dalgaları, cep telefonları, mikrodalga ve görünebilir ışık verilebilir.
Radyasyonun Vücudumuza Etkileri Nelerdir?
Radyasyon evrimimizin başlangıcından beri etrafımızdadır. Vücutlarımız günlük olarak maruz kaldığımız radyasyonla başa çıkabilecek şekilde evrilmiştir ancak çok fazla radyasyon hücre yapısını bozabilir ve DNA ya hasar vererek dokulara zarar verebilir. Bu durum kanser dahil olmak üzere çok ciddi sağlık problemlerine neden olur. Radyasyonun oluşturacağı hasarın boyutu çeşitli faktörlere dayanmaktadır.
Bu faktörler;
• Radyasyonun türü
• Maruz kalınan doz
• Maruz kalma yolu (vücut teması, nefes alma, yutma)
• Radyasyonun vücutta biriktiği yer ve ne kadar orada kaldığı.
• Vücudunuzun radyasyona karşı ne kadar duyarlı olduğu. Bebekler, çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi sorunlarına sahip olan bireyler radyasyona standart bir bireyin olduğundan daha hassastır.
Kısa bir süre içerisinde çok yüksek dozda radyasyona maruz kalmak, çok ciddi cilt yanıklarına neden olabilir ve bu cilt yanıkları zaman içerisinde iyileşmek yerine hücre yapılarının bozulmasından dolayı daha kötüye gider. Akut radyasyon sendromuna, bir diğer ismiyle radyasyon zehirlenmesine neden olabilir. Genellikle birkaç saat sonra ortaya çıkan semptomlar baş ağrısı ve ishaldir. Birkaç gün sonra maruz kalan kişi kısa bir süreliğine iyileşme belirtileri göstermeye ve kendini daha iyi hissetmeye başlar ancak bu sadece bir vücut yanılsamasından ibarettir. Hasar gören DNA hücrenin işlevlerini yerine getirememesine neden olur ve vücut, içten ve dıştan çürümeye başlar. Eğer hasta şanslıysa birkaç gün içerisinde ya da birkaç hafta içerisinde ölür.
Çevreden maruz kalınan radyasyon sağlık durumunda ani değişikliklere ya da ölüme neden olmaz ancak ortalama kanser riskini yükseltir.
Comments