Siklopi Sendromu, Semptomları, Nedenleri ve Moleküler Genetiği

Mitolojide en çok bilinen yaratıklardan biri devlerdir. Devlerin de kendi içinde çeşitleri bulunur. Uranos ve Gaia’nın çocukları olan Sikloplar, tek gözlü devler olarak bilinir. Mitolojide tek gözlü bir dev olan Siklop, benzerlikleriyle patolojide Siklopi Sendromu'na ilham vermiş gibi görünüyor.

Siklopi, Holoprosensefali ile birlikte bulunur. Holoprosensefali; fetüsün beyin ön bölgesi gelişiminin aksaması ve loblarına ayrılamaması ile meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bu oküler lezyon, tek bir yörüngede tam oküler füzyon veya tek bir yörüngede iki göz olarak ortaya çıkabilir. Siklopi Sendromu’na bağlı göz defektleri arasında iris, retina ve optik sinirdeki kolobomalar (boşluklar); sabit olmayan optik sinir numaraları (bir veya iki mümkündür) ve eksik veya anormal bir optik kiazma bulunur.

Siklopi Sendromu’na PAX2 ve PAX6 genlerindeki mutasyonlar neden olur. Siklopi Sendromu, notokordun (omurilik) rostral (anterior) kısmı ve bitişik mezoderm kütlede eksik olduğunda ortaya çıkar. Bu eksiklik, ön beyin dokularının anormal indüksiyonuna ve ardından orta hat yüz gelişiminin ciddi şekilde bozulmasına yol açar.

Siklopi Sendromu, doğum kusurları ile ortaya çıkan nadir bir holoprosensefali bozukluğudur. Bu hastalıkta gözün yörüngesi, monoküler organizmanın görüldüğü veya iki gözün yakından ilişkili olduğu iki çok yakın mağaraya bölünür. Sendrom hem hayvanları hem de insanları etkiler, hayvanlarda her 16.000 doğumda 1 ve insan fetüsünde 250 doğumda 1 sıklıkta görülür.

Semptomları

Tipik olarak, Siklopi Sendromlu hastalar uzun bir burun veya uzun bir burun şeklinde eksik bir burna sahiptir. Siklopi Sendromlu hastalar alnın ortasında bir göze veya tamamen yapışan iki göze sahiptir. Kulaklar içe doğru bükülür, kırılır veya buruşur ve çoğu hasta alnının ortasında 3 ila 5 cm etli bir uzantıya sahiptir.

Siklopi Sendromu en sık olarak kürtaj yapılabilecek seviyeye gelmiş fetüsü veya doğan embriyoları içerir ve ne yazık ki ölüm kaçınılmazdır. Siklopi Sendromu, tıp dünyasında sadece birkaç vakada bildirilen nadir bir genetik hastalıktır ve çoğu Hollanda'daki Amsterdam Vrolik Müzesi'nde korunmaktadır.

Siklopi Sendromu geliştirebilen hayvanlar arasında atlar, koyunlar, domuzlar ve tavuklar gibi çiftlik hayvanları bulunur. Bu hayvanlarda insanlar gibi, burun organları verimsiz bir şekilde oluşur, bu da doğumdan kısa bir süre sonra havanın solunum yolundan geçmesine engel olur ve boğulmaya neden olur.

Nedenleri

Siklopi Sendromu’nun başlıca nedenlerinden biri, hamilelik sırasında anne yaşının artması ve döllenme sonrası ve zigot hücre oluşumunda toksik veya sedatif alkaloidlerin kullanımı olabilir. Maternal gebelik, fetüsün Siklopi Sendromu'na duyarlılığını artırabilir. Aslında, Siklopi Sendromlu çoğu insan, annenin hamilelik sırasında kusma ve krampları ve zayıf kan dolaşımını iyileştirmek için Veratrum californicum gibi bitkileri kullanmadaki hatasından kaynaklanmaktadır. Başka bir deyişle, bu bitki genel olarak doğal bir ağrı kesici olarak bilinmesine rağmen alkaloidlere sahiptir. Tabii ki, bu şifalı bitkinin kullanımı kadınlar ve erkekler üzerinde olumsuz bir etkiye sahip değildir, ancak alkaloid özellikleri nedeniyle hamilelik sırasında çok tehlikelidir ve güçlü bir teratojenik ajandır. Bitkinin bu alkaloid özelliği, mitotik ve iğ filament döngülerini bozar, bu da göz, burun ve kulak boşluğunun başarılı bir şekilde oluşmamasına ve beynin doğru şekline ulaşamamasına neden olur.

Siklopi Sendromu’nun Moleküler Genetiği

Beyin ve PAX6 geninin oluşumu için sinir sistemi proteinlerinin ekspresyonunun ve sentezinin düzenleyicisi olan SHH geni, kromozomal anormallikler nedeniyle mutasyona uğrayan ve normal işlevlerini kaybeden gözlerin doğru sentez halidir. SHH geni, 7q36.3'teki kromozom 7'nin uzun kolunda bulunur ve yukarıdakilere ek olarak gen, ellerin ve burnun doğru şeklini düzenler. SHH geni, hücrede PAX6 ve PAX2 gibi diğer genlerin ekspresyonunu başlatmada önemli bir rol oynar. Nükleotid silme, silme veya ekleme dahil olmak üzere bu gendeki herhangi bir anormallik, görme bozukluğuna veya körlüğe yol açacaktır. 11p11 ve 11p13 bölgelerinde kromozom 11'in kısa kolunda Siklopi Sendromu olan hastalar, görsel ve görsel gelişimsel bozukluklara neden olan mutasyonlara sahiptir. Kısacası SHH geni mutasyona uğrarsa, sonuç yüzün merkezinde tek bir göz olan Siklopidir.

Kaynaklar ve İleri Okuma

1. https://www.oatext.com/the-role-of-genetic-mutations-on-genes-pax2-pax6-in-cyclopia-syndrome.php

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4054394/#:~:text=Cyclopia%20(also%20cyclocephaly%20or%20synophthalmia,expression%20of%20the%20holoprosencephaly%20syndrome.

3. https://tr.wikipedia.org/wiki/Holoprosensefali