Üçüncü Dozu Olmak Zorunda Mıyız? Hangi Aşıyı Tercih Etmeliyiz?

Türkiye’de kısa bir süre önce üçüncü doz aşılama uygulaması başladı. Omicron varyantıyla birlikte iyice tartışılan bu karar, soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Bu konuyla ilgili Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Üçüncü doz aşının faydalı olacağını kararlaştırdık.” dedi. Sosyal medya platformu Twitter üzerinden bir bildiri yayınlayan Koca, şu sözleri paylaştı:

“Endişe verici bir durum yok. Gerekli bilgiye ve salgın tecrübesine sahibiz. Omicron varyantıyla birlikte daha dikkatli olmalı ve eksik aşılarımızı yaptırmalıyız. Bu yeni gelişme hatırlatma dozunun önemini artırdı. Aşı takvimi üzerinden 3 ay geçenler hatırlatma dozunu olmalı, yeni varyanta karşı aşı etkinliğini güçlendirmelidir. Çünkü bu doz, aşıların yeni varyantlara karşı etkisini de artırıyor. Bu nedenle vatandaşlarımızın hatırlatma dozunu yaptırmalarını ısrarla öneriyoruz.”

Ayrıca uzmanlar, özellikle en riskli grupta yer alan kişilerin (65 yaş üzerindekiler ve sağlık çalışanları) koruyuculuğu daha düşük olan Sinovac ile aşılanmış olması nedeniyle üçüncü bir doza ihtiyaç duyabileceklerini dile getiriyor. ABD’deki Jackson Laboratuvarı Enstitüsü’nde baş araştırmacı olarak görev yapan İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Unutmaz, “Bence Türkiye’deki vaka sayılarının çoğunluğunu Omicron oluşturuyor. Keza Avrupa’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nde de bu durum böyle. Örneğin New York’ta ve çeşitli eyaletlerde her gün yeni pandemi rekorları kırılıyor.” dedi. Her Omicron vakasının PCR testlerinde pozitif sonuç vermediğini belirten Unutmaz, şunları aktardı:

“Bu yeni varyant inanılmaz derecede bulaşıcı bir virüs. Belki de insanların şu ana kadar karşılaştığı en bulaşıcı virüs diyebiliriz. Kızamık virüsünü bile geçmiş durumda. Antikorlardan belli bir miktar, hatta çoğunlukla kaçabiliyor. Ayrıca şu gözlemler de çok net; çift doz Biontech’in koruması, Omicron’un semptomlu enfeksiyonuna karşı %20 seviyesine kadar düşüyor. Üçüncü doz olanlarda bu oran tekrar %80 civarına çıkıyor. Omicron öncesinde de üçüncü dozu tavsiye ediyorduk, şimdi çok daha fazla önem kazanmış durumda. Çünkü üçüncü doz sadece antikorların sayısını artırmakla kalmıyor, onların kalitesini de yükseltiyor. Basit bir dille anlatmak gerekirse, akıllı füzeleriniz daha akıllı hale geliyor.”

Türk Tabipleri Birliği (TTB) de yaptığı açıklamada, gelinen bu durumda üçüncü doz aşı uygulamasının bir zorunluluk olduğunu belirtmişti.

Sinovac Aşısı Omicron’a Karşı Ne Kadar Etkili?

Türkiye’de özellikle 2021’in ilk çeyreğinde ağırlıklı olarak yapılan Sinovac aşısının yeni varyantlara karşı etkinliğine dair net olarak bir veri bulunmuyor. Ancak uzmanlar Sinovac aşısının Delta varyantına karşı korumasının biraz düştüğünü, Omicron varyantına karşı ise önemli ölçüde azaldığını dile getiriyor.

Hong Kong Üniversitesi ve Hong Kong Çin Üniversitesi’nde gerçekleşen araştırmalarda Sinovac’ın Omicron varyantına karşı etkinliği gözlemlendi. Bu araştırmalar sonucunda üç doz Sinovac olanlarda bile Omicron varyantına karşı bir etki elde edilmediği tespit edildi. Bilim insanları araştırma sonuçlarını kamuoyuyla paylaşırken “mRNA” teknolojisine sahip aşıların daha fazla koruma sağladığını, bu nedenle bu aşıların tercih edilmesi gerektiğini açıkladılar:

“İki doz Sinovac olduktan sonra üçüncü dozu Biontech olanların bile Omicron varyantına karşı elde ettiği antikor seviyesi çok daha yüksek.”

İki Doz Biontech Yeterli Mi?

Yine Hong Kong Üniversitesi ve Hong Kong Çin Üniversitesi’nde yürütülen çalışmalarda, Biontech aşısının iki dozunun yetersiz olduğu ancak üçüncü dozun yapılması durumunda koruma oranının arttığı belirlendi.

Aynı Kişiye Farklı Aşılar Yapılabilir Mi?

COVID-19 ile mücadelede insanlara farklı türlerden aşıların uygulanmasıyla ilgili bir dizi araştırma yapılıyor. Bu araştırmalarda şu ana kadar elde edilen verilerde, farklı aşı olmuş kişilerin bağışıklık sistemlerinde COVID-19’a karşı pozitif etki oluştuğu gözlemlendi. Örneğin Bahreyn’de Sinopharm şirketinin ürettiği aşıdan olanlara üçüncü doz olarak Biontech aşısı sunuluyor. Halk dilerse Sinopharm aşısını da yaptırabiliyor ancak Bahreynli yetkililer özellikle 50 yaş üstündeki vatandaşlarına Biontech olmalarını öneriyor.

Kaynaklar ve İleri Okuma

1- https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-57684323

2- https://www.youtube.com/watch?v=PxEbjVf_3fk