top of page
Ara

Bates Mimikrisi

Hiç başkası gibi olmaya çalıştınız mı? Bilerek veya farkında olmadan onun gibi konuşmak, onun giydiklerini giymek, yaptığı çoğu şeyi yapmak istediniz mi? Sanırım bebeklik dönemlerimizden beri taklit ve model alma gibi huylarımız var. Bir bebek, çevresindeki bir bebeğin ağladığını duyduğunda aynı sesi çıkarma isteği ile ağlamaya başlar. Buna ses bulaşması denir. İlk taklit çalışmalarımızdan biridir bu. Büyüdükçe taklit ve model alma huylarımızda da artışlar olur. Örneğin günümüzde sosyal medya bu huylarımızın gün yüzüne çıkmasına neden olan etkenlerden biridir. Peki biz bunları neden yapıyoruz ve yeryüzünde başka canlılar da birbirlerini taklit ediyor mu?


Evet, doğadaki diğer canlılar da birbirlerini taklit eder. Zararsız olan türler, kendilerini tadı kötü veya zehirli canlılara benzetirler. Buna ‘Bates Mimikri’ denir. Yani zararsız bir canlı, avcısına kendisinin zehirli olduğu izlenimini göndererek kandırır ve avlanmaktan kurtulur. Bizim neden bunları yaptığımız konusu tartışılır fakat canlılar, taklit yeteneklerini korunmak ve güçlü kalabilmek için kullanıyor. Çünkü onlar, doğada avcıları tarafından sürekli tehdit altındalar. Sadece avcıdan kurtulmak için değil, çiftleşip soyunu devam ettirebilmek için de taklit yoluna başvuruyorlar.


Bates mimikrisine örnek olarak Hemeroplanes tırtılını verebiliriz. Bu tırtılların normal şartlarda diğer tırtıllardan görünüş olarak hiçbir farkı yok. Fakat tehdit edildiklerinde hızlıca bir değişim göstererek mucizevi bir şekilde yılan görüntüsüne dönüşüyorlar. Böylece gerçekte zararsız olan bu canlı, yırtıcı gibi görünerek kendini korumayı başarıyor.



Bir diğer örnek ise Heliconius sp. kelebekleri. Bu kelebekler kanat şekillerini, renklerini, öğelerinin desenlerini ve boyutunu zehirli türlerinkine benzetirler. Yine aynı şekilde zararsız mercan yılanları, akrabaları olan zehirli mercan yılanları ile aynı renge bürünerek onları taklit ederler.



Yani taklit etmek biz insanlara özgü bir davranış değil. Başta sorduğumuz soruyu tekrar sormak istiyoruz. Diğer canlılar bu taklit yeteneklerini hayatta kalabilmek için yapıyorken, biz ne için yapıyoruz? Şimdi sorgulama vakti!



Kaynaklar ve İleri Okuma


Comments


bottom of page