Dijital Cüzdanlarda Saklanan Para: Kripto Para
top of page
Ara
    • 3 May 2021
    • 3 dakikada okunur

Dijital Cüzdanlarda Saklanan Para: Kripto Para

Güncelleme tarihi: 7 May 2021



Son günlerde adından sıkça söz edilen “Kripto Para”, devletin bastığı ulusal paralar olan banknotlar ve madeni paralar gibi cüzdanlarımızda taşıdığımız, kumbaralarımızda biriktirebildiğimiz, merkezi bir dayanağı olan, elimizle tutup gözümüzle görebildiğimiz bir para değildir. Başlıktan da anlaşılacağı üzere dijital cüzdanlarda saklanan, bırakın kumbaranızda biriktirmeyi elinizle tutamadığınız, gözünüzle göremediğiniz, merkezi bir dayanağı olmayan, darphanelerde basılmayan bir “Ağ” parasıdır.


İlk yarı-anonim olan merkeziyetsiz kripto para Bitcoin, 2009 yılında Satoshi Nakomoto takma adlı kişi tarafından oluşturulmuştur. Bitcoin’in oluşturulması ardından birçok yeni kripto coin oluşturulmuş, bunlar “altcoin” olarak adlandırılmıştır. Şu anda kripto coinlerine ait verileri listeleyen bir websitesi olan CoinMarketCap’ın verilerine göre Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Binance Coin (BNB), XRP (XRP), Tether (USDT) ve Dogecoin (DOGE) başta olmak üzere, 7.700’ün üzerinde coin bulunuyor.


Kriptolar Neden Bu Kadar Gündemde?



Çok fazla kullanıcısı olduğu gibi kullananları desteklemeyenin de bulunduğu kripto paralar; kimine göre şans, kimine göre büyük riskler barındırıyor. Destekçileri, Bitcoin gibi kripto para birimlerini geleceğin para birimi olarak görüyorlar ve muhtemelen daha değerli hale gelmeden önce onları şimdiden satın almak için birbirleriyle yarışıyorlar. Kripto parayı basan kurumun keyfi uygulamalarla ya da kazayla kripto paranın değerini düşürme ihtimali az olduğundan dolayı, destekçileri kripto para biriminin Merkez Bankaları'nı para arzını yönetmekten uzaklaştırdığı gerçeğini sever. Çünkü zamanla bu bankalar enflasyon yoluyla paranın değerini düşürme eğilimindedir.


Diğer destekçiler geleneksel ödeme sistemlerinden daha güvenli olabileceğini düşündüğünden dolayı kripto para birimlerinin arkasındaki teknoloji olan Blockchain’i sever. Herhangi bir merkez ya da otoriteye ihtiyaç duymadan, verilerin dağınık bir ağ üzerinde saklandığı kayıt teknolojisine Blockchain ya da Türkçe ifadesiyle Blok zinciri denir. Dolayısıyla geleneksel veri tabanları gibi değil, işlemlerin ardı sıra listelendiği dijital bir kayıt defteri şeklinde çalışır. Güvenliğinin, kırılması neredeyse imkansız şifrelerle, yani kripto tekniklerle sağlandığı bu sistem kullanıcılarının “paralarını” güvende tutmaları açısından hoşuna gider.


Dünya çapında kripto para satın alabileceğiniz çeşitli siteler bulunuyor. Ancak bazı websiteleri coin almak ve bu coinin yatırımını yapmak isteyen, bu kripto paralardan gelir elde edip zengin olma hayalleri kuranlar için güvenli değildir. Son dönemlerde çok sık duyduğumuz, yaklaşık 700.000’e yakın kullanıcısını 25.000.000.00₺ zarara uğratıp mağdur ettiği iddia edilen THODEX bu websitelerden biridir.


Dünyanın en büyük 74 ekonomisi olan Avrupa, Amerika, Asya ve Afrika ülkeleri üzerinden yapılan araştırmada, Nijerya yüzde 33 kripto para kullanımıyla ilk sırada yer aldı. Vietnam yüzde 21 ile 2'nci, Filipinler yüzde 20 ile 3'ncü sırada yer alırken Türkiye yüzde 16 ile dünyada 4'ncü, Avrupa'da ise ilk sırada yer aldı. Peki kripto paraları hangi alanlarda kullanabiliriz?


Kripto Paralar Hangi Alanlarda Kullanılabilir?


  • Seyahat: Cheapair.com isimli bir websitesi, 2013'ten beri uçak bileti, otel, rezervasyonu, araba kiralama ve gemi turu satın alırken Bitcoin'i bir ödeme şekli olarak kabul ediyor. Özellikle internet üzerinden hizmet sunan ve uluslararası niteliği bulunan seyahat acenteleri için kolay ve güvenli bir ödeme imkânı yaratan kripto para teknolojisinin bu alanda kullanımına iyi bir örnek.

  • Emlak: Propy.com gayrimenkul satın almak için kripto para birimleriyle ödeme kabul eden dünyanın ilk uluslararası gayrimenkul satış sitesidir. Mycoinrealty.com isimli bir diğer site de özellikle Bitcoin (BTC) kullanılarak satın alınabilecek evleri içermektedir. Bu sitede hâlihazırda yapılmış işlemlere bir örnek vermek gerekirse 2014 yılında Vegas'ta 157.000 BTC değerinde muhteşem bir villa bu site aracılığı ile satılmıştır.

  • Sosyal Medya: Vanywhere.com adlı internet sitesinde özel becerilere sahip kullanıcıları bu özel becerilere ihtiyaç duyan kullanıcılarla buluşturmak için bir iş modeli geliştirilmiş olup söz konusu internet sitesindeki tüm işlemler tamamen kripto para birimleri aracılığıyla yapılmaktadır.


Bütün bunların haricinde eğitim, bağış ve fon bulma, motorlu taşıt endüstrisi, perakende satış, dijital yayıncılık, sanat değeri taşıyan eserlerin alışverişi, oyun endüstrisi gibi alanlarda da kripto para kullanılmaktadır. Ülkemizde 30 Nisan 2021'de yürürlüğe giren yönetmelikte, "Kripto varlıklar, ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamaz" ifadeleri yer alıyor. Yabancı kripto para birimlerinin yanı sıra Türkiye de kendi kripto para birimini kurma yolunda çalışmalar yapmaktadır.


Kaynaklar ve İleri Okuma



bottom of page