Güneşin Altında Ten Rengimiz Koyulaşırken Neden Saç Rengimiz Açılır?

Yaz geliyor, havalar ısınıyor, tatil mevsimi geliyor, yasaklar bitiyor... Güneşin altında, dışarıda daha çok vakit geçirmeye başlanılıyor aslında. Güneş ten rengimizi koyulaştırırken, saç rengimizi açmaya başlıyor. Peki bunun nedeni nedir? Güneş tarafından yayılan enerji: "Ultraviyole Radyasyon (UVR)" seli.

UVR Nasıl Etki Ediyor?

Ultraviyole radyasyon hem saç hem de ciltte çok özel bir pigment olan melanini etkiler. Sağlıklı bir insanın ten ve saç rengi ne kadar açık olursa olsun melanin bulunur. Ayrıca her ciltte ve saçta eşit miktarda melanin üreten hücreler vardır. Fakat ten ve saç rengi açık olan insanlarda feomelanin fazla üretimi vardır bu daha az ve yavaş melanin üretimini sağlar. Esmer tenli, koyu saç renkli insanlarda ise melanin fazla üretimi vardır. Daha hızlı ve daha çok melanin üretimi sağlar.

UVR Saç Rengini Nasıl Açıyor?

Saç hücreleri ölü hücrelerdir. Sadece lipitlerden, sudan, pigmentlerden ve yapısal proteinlerden oluşurlar. Böylece UVR bu cansız hücrelere çarptığında, oradaki renk oluşturan melanini parçalar ve saç renginde açılmalar neden olur.

UVR Ten Rengimizi Nasıl Koyulaştırıyor?

Cilt canlı hücrelerden oluşur ve geniş bir savunma mekanizmasına sahiptir. Cilt derisi doğal bir güneş kremi gibi davranarak, güneşten gelen UVR selinin vereceği zararları yok etmeye çalışır. Yok etme işlemi üç aşamalı fakülatif melanogenez olarak adlandırılır.

Güneşe ilk çıktığımız zaman cildimiz şaşırır, UVR ışınlarının ilk teması hücreler tarafından kaydedilir. Güneş ışığında vakit geçirdikten birkaç dakika sonra ise haberci hücreler genlere giderek daha fazla protein üretimi oluşmasını sağlarlar. Böylece hızlıca melanin üretimi başlamış olur.

İkinci aşamada ise, artan melanin üretimi sayesinde cildimiz kalıcı bir koyulaşma tepkisi verir. Son olarak, Güneş altında geçirilen birkaç gün sonra, cilt hücreleri UVR ışınlarından korunabilmek için koyu rengin uzun süre sabit kalmasını sağlar. Ancak bu tepkileri cilt yeterince hızlı vermediği zaman güneş yanıkları meydana gelir. Güneş kremlerini sürerek bu süreçte cildimize yardım etmiş olur ve güneş yanıklarında korunmuş oluruz.

Kaynaklar ve İleri Okuma

1. https://www.popsci.com/science/sun-lighten-hair-darken-skin/