Çeyrek Doz Moderna COVID-19 Aşısı Büyük Bir Bağışıklık Tepkisi Sağlıyor!

Az miktarda koronavirüs aşısı, kalıcı bağışıklık oluşturmak için uzun bir yol kat ediyor!

Yaklaşık üç düzine insanda yapılan testlere göre, Moderna COVID-19 aşısının standart dozunun yalnızca dörtte birini içeren iki aşı, uzun süreli koruyucu antikorlara ve virüsle savaşan T hücrelerine yol açtığı gözlemlendi. Sonuçlar, sınırlı aşı kaynaklarını genişletmek ve küresel bağışıklık oluşturma çabasını hızlandırmak için çok küçük dozların uygulanma olasılığına işaret ediyor.

2016'dan bu yana, Afrika ve Güney Amerika’da sarıhummaya karşı uygulanan doz azaltma stratejisi, milyonlarca insanı başarıyla aşıladı. Ancak, güney ülkelerinin çoğundaki aşı kıtlığına rağmen, COVID-19'la mücadele kapsamında benzer bir yaklaşım denenmedi.

Fairfax, Virginia George Mason Üniversitesi'nde ekonomist olan Alex Tabarrok ; “Büyük bir statüko önyargısı var ve bu insanları öldürüyor.” diyor ve ardından “Çok küçük doz aşılamayı Ocak ayından başlayarak yapsaydık; onlarca, belki de yüz milyonlarca insanı daha aşılayabilirdik.” dedi.

Doğru Doz?

Moderna'nın mRNA aşısının ilk insan denemesinde, gönüllü katılımcılara 25, 100 veya 250 mikrogram olmak üzere üç doz seviyesinden biri uygulandı. 250 mikrogram doz çok toksik etkiler gösterdi. 25 mikrogram en zayıf bağışıklık tepkisini ortaya çıkardı. 100 mikrogram doz ise en iyi dengeyi sağlıyor gibiydi: Güçlü bağışıklığı tetikledi ve kabul edilebilir yan etkileri olduğu görüldü.

100 mikrogramlık doz, nihayetinde düzinelerce ülkede toplu kullanım için yetkilendirilen doz oldu. Ancak Moderna araştırmacıları daha sonra, yarım dozun bağışıklık korumasını uyarmada standart doz kadar iyi olduğunu gördüler.

Araştırmacılar, 5 Temmuz'da yayımlanan bir ön baskı makalesinde, ikinci aşıdan altı ay sonra, 35 katılımcının neredeyse tamamında virüsün hücrelere bulaşmasını engelleyen "nötralize edici" antikorlara sahip olduklarını bildirdiler. Katılımcıların kanında, hem enfekte hücreleri yok edebilen “öldürücü” hücreler hem de genel bağışıklık savunmasına yardımcı olan çeşitli “yardımcı” hücreler olan farklı T hücrelerinden oluşan bir donanımın da var olduğunu yazdılar. Ayrıca yarım doz aşı olan katılımcılarda, hem antikorların hem de T hücrelerinin seviyeleri, COVID-19'dan iyileşen kişilerde bulunanlarla karşılaştırılabilir seviyelerde olduğunu gözlemlediklerini yazdılar.

California'daki La Jolla İmmünoloji Enstitüsü'nde (LJI) immünolog ve çalışmanın ortak yazarı Daniela Weiskopf, “Bu kadar uzun bir süre boyunca yanıtları kolayca tespit edebilmeniz oldukça dikkat çekici ve oldukça umut verici.” diyor.

Hollanda, Rotterdam'daki Erasmus Üniversitesi Tıp Merkezi'nde klinik virolog olan Corine Geurts van Kessel de aynı fikirde. “Bu oldukça iyi bir haber. Düşük bir dozla bile, kendi bağışıklık sisteminizi oldukça güzel bir şekilde hazırlayabilirsiniz.” diye belirtiyor.

Ancak, Illinois'deki Chicago Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalık araştırmacısı ve doz fraksiyonasyonunu destekleyen Sarah Cobey, zaman alıcı veri toplama ihtiyacı konusunda aynı fikirde değil: “O kadar beklememeliyiz. İnsanlar ölüyor ve hayat kurtaracağını düşündüğümüz çok mantıklı tahminler yapmak için tarihsel emsallerimiz var." diyor.

Kaynaklar ve İleri Okuma

1. https://www.nature.com/articles/d41586-021-01893-0